Het re-integratietraject is een van de middelen om de terugkeer naar het werk vlotter te laten verlopen. Het is bestemd voor een werknemer die arbeidsongeschikt is en het overeengekomen werk niet langer kan uitvoeren. Het gaat om begeleiding binnen de onderneming, met het oog op een terugkeer naar het werk in aangepast werk of ander werk. Het re-integratietraject wordt beheerst door de wettelijke bepalingen van de Codex over het welzijn op het werk.

Het re-integratietraject heeft als doel het voor een werknemer die arbeidsongeschikt is en het overeengekomen werk niet langer kan uitvoeren mogelijk te maken om het werk te hervatten.

Het re-integratietraject gaat op zoek naar de mogelijkheid

• om tijdelijk aangepast werk of ander werk uit te oefenen indien blijkt dat de werknemer tijdelijk ongeschikt is om het overeengekomen werk uit te voeren;
• om definitief aangepast werk of ander werk uit te oefenen indien blijkt dat de werknemer definitief ongeschikt is om het overeengekomen werk uit te voeren.

De wetgeving die het re-integratietraject beheerst, is terug te vinden in de Codex over het welzijn op het werk. Deze codex staat op de website van de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg.

Een bezoek voorafgaand aan de werkhervatting is aanbevolen voor de werknemer die arbeidsongeschikt is en zinnens is het werk te hervatten in het overeengekomen werk maar met tijdelijke aanpassingen.

Een re-integratietraject is aanbevolen voor de werknemer die arbeidsongeschikt is maar het overeengekomen werk niet langer kan uitoefenen en voor wie aangepast werk of ander werk op tijdelijke of definitieve wijze in overweging lijkt te moeten worden genomen.

Een re-integratietraject is mogelijk na arbeidsongeval of beroepsziekte in het geval waarin de werknemer het overeengekomen werk niet langer kan uitvoeren. Het re-integratietraject kan ten vroegste van start gaan wanneer er een einde komt aan de tijdelijke arbeidsongeschiktheid die het gevolg is van dit arbeidsongeval of deze beroepsziekte.

Een re-integratietraject omvat de volgende fasen:

• aanvraag van het re-integratietraject door de werknemer, zijn arts of de werkgever
• begin van het re-integratietraject op de dag die volgt op de dag van ontvangst van de aanvraag door de arbeidsarts
• beoordeling van de re-integratie door de arbeidsarts
• het re-integratieplan (of het verslag) door de werkgever
• de aanvaarding (of niet) van het re-integratieplan door de werknemer
• einde van het re-integratietraject.

Een re-integratietraject kan worden aangevraagd bij de arbeidsarts

• door de werknemer die arbeidsongeschikt is of, op zijn verzoek, door zijn behandelend arts,
• door de werkgever
• ten vroegste na een ononderbroken periode van 3 maanden arbeidsongeschiktheid, of
• vanaf het moment waarop de werknemer hem een attest van zijn behandelend arts overlegt waaruit blijkt dat hij definitief ongeschikt is om het overeengekomen werk uit te voeren.

Sinds 01/10/2022 is het voor de adviserend arts van het ziekenfonds niet langer mogelijk om bij de arbeidsarts rechtstreeks een aanvraag van re-integratietraject voor een werknemer in te dienen.

De adviserend arts van het ziekenfonds kan de werknemer informeren over de verschillende mogelijkheden ter bevordering van de terugkeer naar het werk en kan de werknemer adviseren om bij zijn arbeidsarts een bezoek voorafgaand aan de werkhervatting of een re-integratietraject aan te vragen.

Het re-integratietraject gaat van start op de dag die volgt op de dag waarop de arbeidsarts de aanvraag van re-integratietraject ontvangt.

Bij de beoordeling van de re-integratie door de arbeidsarts

• onderzoekt hij of de werknemer op termijn het overeengekomen werk opnieuw zal kunnen uitvoeren, indien nodig met aanpassing van de werkpost;
• onderzoekt hij of een werkhervatting mogelijk is, op basis van de gezondheidstoestand en het potentieel van de werknemer;
• onderzoekt hij de voorwaarden en modaliteiten waaraan het werk en/of de werkpost moet(en) beantwoorden om aangepast te zijn aan de gezondheidstoestand en het potentieel van de werknemer.

Zo de werknemer niet ingaat op de uitnodiging van de arbeidsarts, na driemaal te zijn uitgenodigd met een tussentijd van ten minste 14 kalenderdagen tussen twee uitnodigingen, wordt het re-integratietraject voltooid en krijgen de adviserend arts en de werkgever daarvan kennis.

Zo de werknemer daarmee akkoord gaat, kan de arbeidsarts overleggen met

• de behandelend arts van de werknemer;
• de adviserend arts van het ziekenfonds;
• andere preventieadviseurs, meer bepaald wanneer de gezondheidsproblematiek verband houdt met psychosociale risico’s op het werk of met musculoskeletale aandoeningen;
• andere personen die kunnen bijdragen tot het succes van de re-integratie, zoals de coördinator voor terugkeer naar het werk van het ziekenfonds.

Wanneer de beoordeling van de re-integratie is afgerond, stuurt de arbeidsarts zijn beslissingen en aanbevelingen naar de werkgever en de werknemer met behulp van het formulier van re-integratiebeoordeling.

Het formulier van re-integratiebeoordeling is het document waarmee de arbeidsarts zijn beslissingen en aanbevelingen verstuurt naar de werkgever en de werknemer na afloop van de beoordeling van de re-integratie.

De arbeidsarts beschikt over een termijn van 49 kalenderdagen, vanaf de dag die volgt op de dag waarop hij de aanvraag tot re-integratie heeft ontvangen, om het formulier van re-integratiebeoordeling op te sturen naar de werkgever en de werknemer.

Een beslissing A op het formulier van re-integratiebeoordeling betekent dat de arbeidsarts van mening is dat de werknemer op termijn het overeengekomen werk kan hervatten, desgevallend met een aanpassing van de werkpost, en dat hij intussen aangepast werk of ander werk kan verrichten.

De arbeidsarts beschrijft de voorwaarden en modaliteiten waaraan het aangepast werk of ander werk intussen moet voldoen op basis van de actuele gezondheidstoestand en het potentieel van de werknemer.

Na een beslissing A op het formulier van re-integratiebeoordeling beschikt de werkgever over een termijn van maximaal 63 kalenderdagen (vanaf de dag die volgt op de dag van ontvangst van de beoordeling van re-integratie) om aan de werknemer een re-integratieplan of een met redenen omkleed verslag te bezorgen.

Een beslissing B op het formulier van re-integratiebeoordeling betekent dat de arbeidsarts van mening is dat de werknemer definitief ongeschikt is om het overeengekomen werk te verrichten, maar wel geschikt is om aangepast werk of ander werk te verrichten.

De arbeidsarts beschrijft de voorwaarden en modaliteiten waaraan het aangepast werk of ander werk intussen moet voldoen op basis van de actuele gezondheidstoestand en het potentieel van de werknemer.

Na een beslissing B op het formulier van re-integratiebeoordeling kan de werknemer die niet akkoord gaat met de vaststelling van zijn definitieve ongeschiktheid voor het overeengekomen werk, beroep instellen binnen een termijn van 21 kalenderdagen. Nadat de termijn van 21 dagen is verstreken of na ontvangst van het resultaat van de beroepsprocedure waarbij beslissing B wordt bevestigd, bestudeert de werkgever de verschillende bestaande mogelijkheden.

De werkgever beschikt over een termijn van maximaal 6 maanden (vanaf de dag die volgt op de dag van ontvangst van de re-integratiebeoordeling) om aan de werknemer een re-integratieplan of een met redenen omkleed verslag te bezorgen.

Een beslissing C op het formulier van re-integratiebeoordeling betekent dat de arbeidsarts van mening is dat het om medische redenen momenteel niet mogelijk is om de re-integratie te beoordelen, meer bepaald omdat het nog niet duidelijk is of de werknemer tijdelijk of definitief ongeschikt is om het overeengekomen werk uit te voeren of omdat de werknemer nog een behandeling moet ondergaan alvorens hij het werk kan hervatten.

Na een beslissing C op het formulier van re-integratiebeoordeling is het re-integratietraject voltooid. Het kan ten vroegste 3 maanden na deze beslissing opnieuw worden opgestart. Zo de arbeidsarts dat nodig acht, kan deze termijn worden gewijzigd.

In het kader van de re-integratiebeoordeling mag de arbeidsarts overleggen met de werkgever indien de werknemer daar uitdrukkelijk om vraagt.

Eens hij het formulier van re-integratiebeoordeling heeft gekregen van de arbeidsarts, overlegt de werkgever met de werknemer en de arbeidsarts om het re-integratieplan op te stellen.

Het re-integratieplan bevat de maatregelen die de werkgever voorstelt om het voor de werknemer die het overeengekomen werk niet langer kan uitvoeren, mogelijk te maken het werk te hervatten door aangepast of ander werk. Het plan beschrijft het aangepast en/of ander werk, de begeleiding en de duur van het plan.

Het re-integratieplan wordt opgesteld door de werkgever in overleg met de werknemer en de arbeidsarts (en de andere tussenkomende personen die een nuttige bijdrage kunnen leveren).

Het plan wordt toegestuurd aan de werknemer en de arbeidsarts.

Een werkgever die, na overleg en onderzoek van de concrete mogelijkheden van aangepast werk of ander werk en van aanpassingen van de werkpost, geen re-integratieplan kan opstellen, stelt een met redenen omkleed verslag op waarin hij uitlegt waarom dat technisch of objectief gezien onmogelijk is of dit niet kan worden geëist om naar behoren gerechtvaardigde redenen; daarbij toont hij aan dat de mogelijkheden van aanpassing van de werkpost en/of van aangepast werk of ander werk ernstig zijn onderzocht.

Dit met redenen omkleed verslag wordt toegestuurd aan de werknemer en de arbeidsarts.

Er moet rekening worden gehouden met de handicap van een werknemer in het re-integratietraject:

• op medisch vlak, door de arbeidsarts, bij de beoordeling van de re-integratie;​
• in het re-integratieplan, door de werkgever die rekening moet houden met het recht op een redelijke aanpassing voor personen met een handicap, op basis van de indicatoren van het protocol tussen de federale overheid, de gemeenschappen en de gewesten.

Vanaf de dag die volgt op de dag waarop hij het re-integratieplan ontvangt, heeft de werknemer een termijn van 14 kalenderdagen om het plan al dan niet te aanvaarden en terug te bezorgen aan de werkgever:

• indien de werknemer akkoord gaat met het re-integratieplan, ondertekent hij het voor akkoord;
• indien de werknemer het re-integratieplan afwijst, vermeldt hij daarin de redenen voor zijn weigering;
• het ontbreken van een antwoord van de werknemer wordt beschouwd als een weigering om akkoord te gaan met het re-integratieplan.

Er komt een einde aan het re-integratietraject op het ogenblik waarop de werkgever

• door de arbeidsarts op de hoogte wordt gebracht van het feit dat de werknemer niet is ingegaan op de herhaalde uitnodigingen om de re-integratie te beoordelen;
• van de arbeidsarts het formulier van re-integratiebeoordeling heeft ontvangen met een beslissing C;
• het met redenen omkleed verslag heeft toegestuurd aan de arbeidsarts en de werknemer;
• aan de arbeidsarts het door de werknemer geweigerde re-integratieplan heeft toegezonden.

Zoals door de wetgeving gevraagd, communiceert de arbeidsarts met de adviserend arts van het ziekenfonds:

• wanneer hij een aanvraag van re-integratie ontvangt;
• wanneer hij een beslissing C heeft genomen;
• wanneer er een einde is gekomen aan het re-integratietraject, met vermelding van de reden daarvoor.

De arbeidsarts stuurt het re-integratieplan of het met redenen omkleed verslag van de werkgever naar de adviserend arts van het ziekenfonds.

Het einde van een re-integratietraject van een werknemer doet geen afbreuk aan de mogelijkheid om later een nieuw re-integratietraject op te starten.

Na een beslissing C op het formulier van re-integratiebeoordeling is het re-integratietraject voltooid. Het kan ten vroegste 3 maanden na deze beslissing opnieuw worden opgestart.

De werknemer kan zich voor de volledige duur van zijn re-integratietraject laten bijstaan door een werknemersvertegenwoordiger in het comité of, bij gebrek daaraan, door een vakbondsafgevaardigde van zijn keuze.

Hij kan aan de arbeidsarts vragen om te overleggen met zijn behandelend arts, zijn adviserend arts van het ziekenfonds, andere preventieadviseurs (meer bepaald wanneer de gezondheidsproblematiek verbonden is met de psychosociale risico’s op het werk of musculoskeletale aandoeningen), andere personen die kunnen bijdragen tot het welslagen van de re-integratie, zoals de coördinator voor terugkeer naar het werk van het ziekenfonds.

Om een doeltreffend re-integratiebeleid uit te werken, overlegt de werkgever regelmatig met het comité voor preventie en bescherming op het werk in verband met de mogelijkheden, op collectief vlak, inzake aangepast werk of ander werk en de maatregelen om de werkposten aan te passen.

Er wordt een jaarlijkse (ten minste) evaluatie gemaakt op basis van, inzonderheid, een verslag van de arbeidsarts en informatie die de werkgever verstrekt, op collectief en geanonimiseerd niveau.

Na een beslissing B van de arbeidsarts op het formulier van re-integratiebeoordeling kan de werknemer die niet akkoord gaat met de vaststelling van zijn definitieve ongeschiktheid voor het overeengekomen werk, beroep instellen binnen een termijn van 21 kalenderdagen, door een aangetekend schrijven te richten aan de bevoegde arts-sociaal inspecteur van de Algemene Directie Toezicht op het Welzijn op het Werk alsook aan de werkgever.. Na overleg met de arbeidsarts en de behandelend arts van de werknemer deelt de arts-inspecteur zijn beslissing mee aan de werkgever en de werknemer. Er is slechts één beroep mogelijk per re-integratietraject.

Er wordt binnenkort een wijziging verwacht van artikel 34 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten.

Er zal dan een nieuwe bepaling in werking treden en op verzoek van de werkgever of de werknemer zal de arbeidsarts moeten beslissen of het voor een werknemer die sinds een ononderbroken periode van ten minste 9 maanden arbeidsongeschikt is definitief onmogelijk is om het overeengekomen werk uit te voeren.

De nieuwe wetsbepalingen met betrekking tot de re-integratietrajecten (KB van 11/09/2022) werden gepubliceerd op 20/09/2022 en zijn van toepassing vanaf 01/10/2022.

Voor de re-integratietrajecten die van start zijn gegaan vóór 01/10/2022, kunnen bijzondere aanpassingen noodzakelijk zijn tijdens de overgangsperiode. Nadere informatie kan worden verkregen bij de arbeidsarts.

Het re-integratietraject vindt plaats in het kader van de Codex over het welzijn op het werk. Het is bestemd voor een werknemer die arbeidsongeschikt is en het overeengekomen werk niet langer kan uitvoeren. Het gaat om begeleiding binnen de onderneming, met het oog op een terugkeer naar het werk in aangepast of ander werk.

Het werkhervattingstraject vindt plaats in het kader van de ziekte- en invaliditeitsverzekering en is bestemd voor een verzekerde die niet langer wordt tewerkgesteld of die niet meer kan worden tewerkgesteld. Het gaat om begeleiding, inzonderheid door het ziekenfonds, voor een terugkeer naar het werk bij een andere werkgever of in een andere activiteitstak.