Publié le 25·04·2022

Omgaan met asbest

Volgens de statistische studie van FEDRIS over beroepsziekten werden 196 aandoeningen verbonden met asbest geteld in 2017, 154 in 2018 en 172 in 2019.

Die cijfers blijven jaar na jaar vergelijkbaar. Bij de 172 aandoeningen in 2019 zijn er 10 slachtoffers van lichte aandoeningen van de borstvlies en het hartzakje, 1 slachtoffer van asbestose, 129 slachtoffers van mesothelioom, 30 slachtoffers van longkanker en 2 slachtoffers van strottenhoofdkanker.

Omgaan met asbest

Asbest is een kankerverwekkende minerale stof van natuurlijke oorsprong. De asbestvezels zijn zeer fijn, onzichtbaar voor het blote oog en bijzonder vluchtig. Wanneer de vezels vrijkomen in de lucht, kunnen ze ernstige ziekten veroorzaken.

Hoewel de commercialisering en het gebruik van asbest verboden zijn sinds 2005, is er toch nog steeds blootstelling aan asbest. Want deze stof is decennia lang massaal verwerkt in tal van materialen en toepassingen.

De werknemers kunnen eraan blootgesteld worden tijdens het schoonmaken, herstellen, wegnemen, renoveren, afbreken of afvoeren van materialen met asbest.

Wat staat er in de wetgeving?

De wetgeving legt een hele reeks maatregelen op om werknemers te beschermen tegen asbestvezels en de blootstelling ervan te beperken.

  • Elke werkgever moet een asbestinventaris opmaken met alle materialen die asbest bevatten en aanwezig zijn in de eigen gebouwen, processen, uitrustingen en activiteiten.
  • Hij moet vervolgens een programma opmaken over hoe met asbest om te gaan om te bepalen wat ermee zal gebeuren. Dit programma is bedoeld om de blootstelling aan asbest bij werknemers die al dan niet tot het personeel van de onderneming behoren, zo laag mogelijk te houden.
  • De interventies bij materialen die asbest bevatten zijn strikt gereglementeerd, er moeten specifieke methoden en voorwaarden gerespecteerd worden voor het weghalen ervan, er moeten verplichte opleidingen gevolgd worden en beschermingsmateriaal gedragen, enz.

De wijzigingen van het koninklijk besluit van 27/2/2023

Op 27/02/2023 gewijzigde en/of vervangen artikelen van het KB:

 

Artikel

Type wijziging

Inhoud

Art. VI.3-4, §1

Gewijzigd

Deze inventaris wordt jaarlijks geactualiseerd, alsook na elke gebeurtenis of actie die aanleiding geeft tot een verandering in de toestand van het aanwezige asbesthoudend materiaal, na verwijdering van asbesthoudend materiaal, en na detectie van asbesthoudend materiaal dat niet in de inventaris is vermeld.

Art. VI.3-4, §2

Vervangen

§ 2. Voor de aanvang van de werkzaamheden, die asbestverwijderingswerkzaamheden, sloopwerkzaamheden, of andere werkzaamheden die aanleiding kunnen geven tot blootstelling aan asbest kunnen inhouden, breidt de werkgever-opdrachtgever van deze werkzaamheden, de in § 1 bedoelde inventaris uit met gegevens over de aanwezigheid van asbest en asbesthoudend materiaal in de gedeelten van gebouwen, de machines en installaties die moeilijk bereikbaar zijn en die in normale omstandigheden geen aanleiding kunnen geven tot blootstelling aan asbest. In dat geval mag intact materiaal dat in normale omstandigheden niet wordt beroerd, beschadigd worden door monsternemingen.

Art. VI.3-5

Vervangen

De opmaak, actualisering of uitbreiding van de inventaris bedoeld in artikel VI.3-4 gebeurt op basis van een visuele inspectie.

Wanneer in het kader van de opmaak, de actualisering of de uitbreiding van deze inventaris monsters moeten worden genomen, wordt deze monsterneming uitgevoerd overeenkomstig de werkwijze zoals beschreven in bijlage VI.3-5.

Een model van inventaris kan op de website van de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg ter beschikking worden gesteld.

Art. VI.3-7

Vervangen

De preventieadviseur arbeidsveiligheid en de preventieadviseur-arbeidsarts geven elk een schriftelijk advies over de inventaris en over de actualisering en uitbreiding ervan.

Deze adviezen, alsmede de inventaris en de actualisering en uitbreiding ervan, worden ter informatie voorgelegd aan het Comité.

Art. VI.3-10

Vervangen

§ 1. De werkgever van een onderneming van buitenaf die bij een werkgever, een zelfstandige of een particulier onderhoudswerkzaamheden of herstellingswerkzaamheden, verwijderingswerkzaamheden van materialen of sloopwerkzaamheden komt uitvoeren treft, vooraleer de werkzaamheden aan te vatten, alle nodige maatregelen om de materialen te identificeren waarvan vermoed wordt dat ze asbest bevatten.

Wanneer hij deze werkzaamheden voor een werkgever uitvoert vraagt hij aan deze werkgever de delen van de inventaris, bedoeld in artikel VI.3-4, die relevant zijn voor het vermijden van de blootstelling aan asbest van de personen die de werkzaamheden uitvoeren, en van andere personen die zich in de nabijheid van deze werkzaamheden bevinden.

Het is hem verboden de werkzaamheden aan te vatten, zolang de relevante delen van de inventaris hem niet ter beschikking zijn gesteld.

Indien er ook maar de geringste twijfel bestaat over de aanwezigheid van asbest in een materiaal of constructie, past hij de bepalingen van deze titel toe.

 

§ 2. Indien tijdens de uitvoering van de werkzaamheden bedoeld in § 1, de aanwezigheid wordt vastgesteld van mogelijk asbesthoudend materiaal dat niet in de inventaris is vermeld, meldt de werkgever van de onderneming van buitenaf dit onmiddellijk aan de opdrachtgever.

De werkgever van de onderneming van buitenaf legt de werkzaamheden stil in alle zones waar, op basis van deze vaststelling, mogelijk niet geïnventariseerd asbesthoudend materiaal kan voorkomen, en in alle mogelijk gecontamineerde zones. Deze zones worden duidelijk aangegeven en afgebakend overeenkomstig de bepalingen inzake de veiligheids- en gezondheidssignalering van titel 6 van boek III, en er worden gepaste maatregelen genomen om de toegang aan niet bevoegde personen te ontzeggen.

Het is hem verboden de werkzaamheden te hervatten tot dit materiaal is geanalyseerd, de inventaris en het beheersprogramma zijn bijgewerkt en, indien nodig, het werkplan, zoals bedoeld in de artikelen VI.3-43 en VI.3-51, is aangepast.

Indien er ook maar de geringste twijfel bestaat over de aanwezigheid van asbest in dit materiaal, past hij de bepalingen van deze titel toe.

Art. VI.3-18

Aangevuld

Het laboratorium stelt voorafgaand aan de werkzaamheden een monsternemingsstrategie op. Deze strategie bepaalt het minimale aantal te nemen monsters en de bemonsteringsvoorwaarden. Ze wordt opgesteld overeenkomstig de bepalingen in hoofdstuk 5.2 van de norm NBN EN 689: 2018+AC: 2019.

Art. VI.22 eerste lid

Vervangen

De preventieadviseur-arbeidsarts wijst na overleg met de preventieadviseur arbeidsveiligheid, en na akkoord van het Comité, de werkposten aan waar de monsternemingen zullen plaatshebben en bepaalt er de duur van, rekening houdend met de door het laboratorium opgestelde monsternemingsstrategie.

Art. VI.3-43

Aangevuld

Dit werkplan wordt nauwgezet gevolgd. Indien tijdens de uitvoering van de werkzaamheden blijkt dat er, om technische of om veiligheidsredenen, van dit plan afgeweken moet worden, wordt dit omstandig gemotiveerd in een aanvulling bij het werkplan.

Art. VI.3-51

Aangevuld

Dit werkplan wordt nauwgezet gevolgd. Indien tijdens de uitvoering van de werkzaamheden blijkt dat er, om technische of om veiligheidsredenen, van dit plan afgeweken moet worden, wordt dit omstandig gemotiveerd in een aanvulling bij het werkplan.

Art. VI.3-61

Aangevuld

§ 2. In afwijking van paragraaf 1, kan een andere methode worden toegepast indien het bijzondere constructies betreft waar de opstelling van een hermetische zone technisch niet haalbaar is.

In dat geval legt de werkgever die de sloop- en verwijderingswerkzaamheden zal uitvoeren de volgende documenten ter goedkeuring voor aan de leidend ambtenaar TWW of zijn afgevaardigde:

  1. de motivering waarom de opstelling van een hermetische zone technisch niet haalbaar is;
  2. een beschrijving van de andere methode die hij zal toepassen en een motivering die aantoont dat deze andere methode minstens een equivalent beschermingsniveau garandeert;
  3. een werkplan.

De werkzaamheden worden gemeld overeenkomstig artikel VI.3-27 en vangen aan nadat de in het tweede lid bedoelde goedkeuring werd bekomen.

Indien door de aard van de constructie een beroep gedaan moet worden op medewerkers met bijzondere competenties, worden de gegevens van deze medewerkers en de relevante opleiding met betrekking tot het uitvoeren van werkzaamheden met mogelijke blootstelling aan asbest die ze gevolgd hebben of voor de aanvang van de werkzaamheden zullen volgen, eveneens in het werkplan vermeld.

Art. VI.3-62

Vervangen

Tijdens de werkzaamheden worden dagelijks metingen van de concentratie aan asbestvezels in de omgevingslucht uitgevoerd, volgens de bepalingen van de bijlage VI.3-4, 1.B, alsook de andere metingen vermeld in deze bijlage.

Wanneer de werkzaamheden uitgevoerd worden bij een werkgever, stelt de werkgever-opdrachtgever het erkende laboratorium of de erkende laboratoria voor deze metingen aan. Voorafgaand aan deze aanstelling wordt advies aan het Comité gevraagd. De werkgever die de sloop- en verwijderingswerkzaamheden zal uitvoeren kan de werkzaamheden niet beginnen indien de werkgever-opdrachtgever geen laboratorium heeft aangesteld.

Onze deskundigen zullen u helpen asbestgerelateerde risico's te voorkomen

Een eerste statusanalyse opmaken van de arbeidshygiëne (ISA Hygiëne)

Hulp bij het identificeren van de risico's op het vlak van arbeidshygiëne binnen de onderneming en een analyse van het beheer van deze risico's aan de hand van een checklist.Doelstellingen:Het opsporen van de risico's op het vlak van arbeidshygiëne in de ondernemingDe conformiteit van de risicobeheersing op het vlak van arbeidshygiëne binnen de onderneming controleren.Bepalen welke acties moeten worden ondernomen om te voldoen aan de wettelijke vereisten betreffende de veiligheid en het welzijn van de werknemers.

Een asbestinventaris opmaken

De asbestinventaris wordt opgemaakt teneinde de aanwezigheid van asbest te detecteren in de gebouwen die uw onderneming bezet en in de werk- en beschermingsuitrusting, zodat u uw werknemers kunt beschermen tegen de potentiële risico’s van de blootstelling aan asbest.

Risico’s verbonden met asbest

Als werkgever moet u een jaarlijkse opleiding voorzien voor uw werknemers die mogelijks worden blootgesteld aan asbest. Deze opleiding informeert hen over de risico’s voor hun gezondheid, de materialen die asbest bevatten, de preventiemiddelen en het afvalbeheer.

De asbestinventaris actualiseren

Er wordt een visuele inspectie uitgevoerd om na te gaan of de staat van de materialen die asbest bevatten, niet is achteruitgegaan (door weer, wrijving, botsing ...). Deze inspectie gebeurt in het kader van de verplichte jaarlijkse controle van de gebouwen en uitrusting die bij de initiële asbestinventaris werden geïnspecteerd.

Risico’s verbonden met asbest

Deze opleiding heeft als doel werknemers die worden blootgesteld aan biologische agentia (thuishelpers, laboratoria, ziekenhuizen, zorgcentra ...) te sensibiliseren rond besmettelijke agentia. Ze worden geïnformeerd over de risico’s die ze lopen en leren welke gedragingen en principes op het gebied van hygiëne ze moeten hanteren.

Meer producten